Dlaczego warto segregować odpady? Czy odzyskiwanie surowców jest opłacalne i dlaczego tak ważne jest, by edukacja ekologiczna odbywała się już od najmłodszych lat? Między innymi na takie pytania odpowiadali eksperci podczas debaty zorganizowanej przez „Gazetę Lubuską”.
Czy wiecie, że Statystyczny Polak wytwarza rocznie 315 kg odpadów komunalnych? Ta liczba robi wrażenie! Nasz kraj znajduje się tym samym na 14. miejscu w Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o ilość wytwarzanych odpadów w przeliczeniu na osobę. Z jednej strony jest to dobra wiadomość, bo – gdy mówimy o odpadach generowanych przez gospodarstwa domowe – w tym obszarze sytuacja w Polsce uległa znaczącej poprawie na przestrzeni ostatnich lat. W porównaniu z 2008 rokiem ilość odpadów komunalnych zmniejszyła się o 10 proc., znacząco zwiększył się również wskaźnik recyklingu. Niestety to nadal mało i wciąż jesteśmy w tyle za liderami Unii Europejskiej jeśli chodzi o ponowne wykorzystanie surowców.
– Ilość odpadów nas przytłacza. Paradoksalnie w czasach pandemii wzrósł strumień odpadów wielkogabarytowych – mówił podczas debaty Robert Paluch, Przewodniczący Zarządu CZG-12 i kontynuował:
– Celowy Związek Gmin zrzesza 15 gmin polski zachodniej, w tym 14 gmin województwa lubuskiego oraz Dębno, czyli starą gminę województwa gorzowskiego, obecnie zachodniopomorskiego, graniczącą z województwem lubuskim. A czym się zajmujemy? Przyjmujemy odpady komunalne ze wszystkich 15 gmin i w obowiązku mamy przetwarzanie tych odpadów, sortowanie i dochowanie wszelkich wskaźników w ich zagospodarowaniu.
Nasi eksperci
Edukacja, świadomość i odpowiedzialność ekologiczna to podstawowe cele, jakimi kierują się zaproszeni do debaty online specjaliści: Katarzyna Radej z Działu Edukacji Ekologicznej CZG-12, Agata Korzeniowska, Kierownik Sprzedaży Krajowej w firmie Lamix oraz wspomniany już Robert Paluch, Przewodniczący Zarządu CZG-12.
Z ekologią od najmłodszych lat
Krzewienie szeroko pojętej etyki środowiskowej oraz postaw proekologicznych szczególnie wśród najmłodszych, to kwestie priorytetowe dla naszych ekspertów. Ważne bowiem jest, by już na wczesnym etapie dzieciństwa wypromować postawy warte naśladowania, a przede wszystkim rozbudzić zamiłowanie i szacunek do przyrody.
– Jesteśmy producentem papierów higienicznych, które trafiają w opakowaniach na rynek, stąd ustawa obliguje nas do tego, abyśmy prowadzili kampanie społeczne dotyczące edukacji ekologicznej. Możemy to robić przez firmy zewnętrzne, ale już od wielu lat z sukcesem prowadzimy je we własnym zakresie – mówiła podczas debaty Agata Korzeniowska z firmy Lamix, po czym dodała:
– Ten rok jest dla nas bardzo trudny. Do tej pory akcje proekologiczne odbywały się w terenie – jeździliśmy do szkół, przedszkoli z województwa lubuskiego i zachodniopomorskiego, gdzie prowadziliśmy zajęcia dla dzieci: uczyliśmy segregować odpady, mówiliśmy, jak zrobić coś nowego z czegoś, co przeznaczone jest do wyrzucenia. W tym roku, z uwagi na pandemię, taka możliwość została nam odebrana. Jednak znaleźliśmy wyjście – właśnie zakończył się nasz konkurs, który skierowany był do dzieci ze szkół i przedszkoli na terenie miasta i gminy Witnica. Konkurs polegał na tym, że dzieci z odpadów makulaturowych miały wykonać świąteczną ozdobę – kontynuuje pani Agata i dodaje z dumą:
– Dzieci nas znają, chętnie uczestniczą w zajęciach, więc przyznam szczerze, ze odbiór konkursu przerósł nasze najśmielsze oczekiwania.
Mimo trudnego czasu naznaczonego pandemią, pracownicy Celowego Związku Gmin również nie ustają w edukowaniu najmłodszych, pragnąc zwrócić ich uwagę na narastający problem zanieczyszczenia środowiska naturalnego:
– Oczywiście musieliśmy zmienić kanały, którymi docieraliśmy do mieszkańców i zrezygnować z wielu wydarzeń plenerowych. W tym roku wiele spotkań się nie odbyło, nie było wielu pikników ekologicznych, natomiast wyszliśmy z propozycją działań online. Przygotowaliśmy dwie ciekawe formy prowadzenia edukacji: elektroniczny biuletyn, który zawiera m.in. informacje związane z gospodarką odpadami oraz wideolekcję, czyli 35-minutową lekcję, którą pedagodzy mogą wykorzystać online. Nie rezygnujemy zatem z działań edukacyjnych, wciąż je prowadzimy, tylko na inny zasadach. Wspieramy również instytucje kulturalne: biblioteki, ośrodki kultury, bo i one prężnie działały, realizowały działania ze środków Celowego Związku Gmin – zaznaczyła w czasie debaty Katarzyna Radej.
Dzieci są chłonne wiedzy, a jak wygląda edukacja ekologiczna dorosłych?
– Osoby dorosłe są inną grupą odbiorców. Tu przemawiają kwestie ekonomiczne – za nieprawidłowe wyrzucanie śmieci grozi podwyższenie opłat za ich wywóz – dodaje Katarzyna Radej.
Czy recykling jest opłacalny?
Ekologia (w tym odzyskiwanie surowców) to nie tylko współczesny trend, ale przede wszystkim konieczność wynikająca z ratowania naszej planety. Świat może nie zaczyna się od śmieci, ale przez śmieci może się skończyć, dlatego tak ważne jest poprawne segregowanie, odzyskiwanie i ponowne zagospodarowanie odpadów komunalnych.
Niestety – jak zaznaczył Robert Paluch – odzyskiwanie surowców jest dla firm w różny sposób opłacalny. Do tej pory przesortowane odpady w znacznej większości trafiały na rynek azjatycki, który teraz jest zamknięty.
– Jedną z naszych głównych działalności jest produkcja bibuł makulaturowych pozyskiwanych z surowca makulaturowego – dodała Agata Korzeniowska.
– Co do opłacalności to – jak zauważył pan Robert Paluch – różnie to bywa. Cena makulatury, którą skupujemy z rynku, waha się w krótkich odstępach czasu i potrafi wzrosnąć do bardzo wysokich sum. To, z czym się jeszcze borykamy, to nie tylko ceny samej makulatury, ale również jej jakość. Niestety z roku na rok odnotowujemy znaczący spadek jakości papierów. Wynika to z tego, że w samych papierach w procesie produkcji stosuje się coraz więcej wypełniaczy, a coraz mniej włókien naturalnych.
Aby pomóc takim firmom jak Lamix, warto przyswoić jedną z zasad poprawnej segregacji – oddzielajmy makulaturę czystą od brudnej, zatłuszczonej.
Jak efektywnie odzyskiwać surowce?
Aktualnie Celowy Związek Gmin dąży do modernizacji linii sortowniczych. W pierwszym etapie starań zarząd wystartował w konkursie o środki unijne z Regionalnego Programu Operacyjnego. Udało się! Związek zajął w konkursie pierwsze miejsce i uzyskał dotację, która pozwoli na modernizację linii sortowniczej, w tym zakup rozdrabniacza do odpadów wielkogabarytowych i rozrywarki do worków, co usprawni cały proces technologiczny.
Związek nie spoczywa jednak na laurach i już teraz myśli o kolejnych inwestycjach, m.in. budowie drugiej linii sortowniczej na odpady już posegregowane. Działania te mają usprawnić odzyskiwanie i przetwarzanie surowców wtórnych.
Zapraszamy na debatę online
To oczywiście tylko niewielka część zapisu debaty dotyczącej gospodarki odpadami. Zachęcamy do obejrzenia oraz wysłuchania całości rozmowy naszych ekspertów.
I pamiętajmy – na zmianę nawyków i wdrożenie postawy ekologicznej, nigdy nie jest za późno!
Debata dostępna również tutaj: https://gazetalubuska.pl/gospodarka-odpadami-tematem-kolejnej-debaty-gazety-lubuskiej/ar/c15-15347652
